Analyse saldo programma

Specificatie
Onderstaande tabel toont de wijzigingen na de primaire begroting 2019 die betrekking hebben op het begrotingsjaar 2020. De eerder vastgestelde bestuursrapportages zijn voor de volledigheid toegevoegd, zonder nadere toelichting. De onderwerpen bij 'Autonome ontwikkelingen', 'Intensiveringen' en 'Ombuigingen' omvatten ook de mutaties uit de kadernota 2020. De effecten na 2020 zijn opgenomen in hoofdstuk 3.2 Overzicht van baten en lasten (Toelichting ontwikkeling meerjarenperspectief). Conform de begrotingsgrondslagen uit hoofdstuk 3.1 zijn in de regel 'Indexering' de prijsstijgingen (1,4%) voor goederen, diensten, subsidies, etc. verwerkt. De regel 'Investeringsplan' betreft de mutatie van het geactualiseerde investeringsprogramma, die de raad separaat ontvangt.

Toelichting

Autonome ontwikkelingen
Personeelsbegroting / kostenverdeling
Als gevolg van verwachte cao-ontwikkelingen en werkgeverslasten (onder andere pensioenpremies) stijgen de loonkosten. Daarnaast leiden een andere prioriteitstelling en de organisatieontwikkeling tot verschuivingen in de apparaatslasten van de producten en programma's. Voor dit programma levert dit per saldo een nadeel op. Voor een nadere toelichting op de ontwikkeling van de totale personeelslasten verwijzen wij naar de paragraaf bedrijfsvoering.

Overige mutaties
Dit betreft een budgettair neutrale wijziging als gevolg van de vorming van de voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen. In de jaarrekening 2018 is voor het meerjaren onderhoud een voorziening gevormd. De hoogte van de voorziening wordt gebaseerd op de meerjaren onderhoudsplannen van de gemeentelijke gebouwen en dient ter egalisatie van de kosten voor groot onderhoud. De jaarlijkse uitgaven worden vanuit deze nieuw gevormde voorziening betaald. Om de voorziening op het juiste peil te houden wordt er jaarlijks een bedrag in de voorziening gestort.
De jaarlijkse storting in de voorziening wordt verantwoord op programma 0 (bestuur en dienstverlening). Aangezien de jaarlijkse uitgaven vanuit de voorziening worden betaald vallen er op de programma's 2, 4, 5, 6 en overhead onderhoudsbudgetten vrij.

Toenemende kosten Wmo en Jeugd
In de loop van 2018 is gebleken dat de kosten voor zowel de Wmo (huishoudelijke hulp en individuele begeleiding) als de jeugdhulp fors toenemen. Maassluis volgt hiermee de landelijke trend; de oorzaken van de stijging liggen grotendeels buiten de invloedssfeer van de gemeenten. In totaal is € 1,3 miljoen aan budget extra nodig. Tegelijkertijd voeren we samen met onze partners een keur aan maatregelen uit die vanaf 2022 besparingen opleveren.

Bij de WMO neemt het aantal cliënten neemt toe door onder andere het verlagen van de bijdrage van inwoners, door de vergrijzing en door het langer thuis blijven wonen. Ook is de kostprijs voor de uitvoering van de huishoudelijke hulp verhoogd door het hanteren van reële tarieven (AmvB). Ook voor de komende jaren wordt rekening gehouden met een stijgend aantal cliënten. Op basis van de begroting van ROGplus van 2020 is structureel € 550.000 extra nodig.

Bij jeugd zien we een toename van het aantal jeugdigen dat hulp nodig heeft. De kosten van deze voorzieningen nemen jaarlijks toe. Vanwege de landelijke tekorten, springt het Rijk in 2020 en 2021 financieel bij. De kostenstijgingen binnen de lokale en regionale jeugdhulp zijn echter veel groter en dat maakt dat we er voor moeten zorgen dat de uitgaven beperkt worden. Voor 2020 en verder verwachten wij dat er € 300.000 extra nodig is voor de lokaal ingekochte jeugdhulp en € 450.000 voor de regionaal ingekochte jeugdhulp (GRJR).

Meicirculaire 2019 - aanvullende middelen jeugdhulp
Gelet op de landelijke stijging van de uitgaven in het sociaal domein zijn met de meicirculaire 2019 aanvullende middelen voor jeugdhulp beschikbaar gesteld. Het Rijk stelt alleen voor de jaren 2019, 2020 en 2021 extra middelen beschikbaar. De extra middelen die voor 2020 beschikbaar zijn gesteld (€ 534.000), worden toegevoegd aan dit de budgetten jeugd (€ 134.000) en aan de algemene dekkingsmiddelen (€ 400.000).

Intensiveringen en ombuigingen
Armoedebeleid
Voor de uitvoering van het (plan) armoedebeleid stellen wij voor de jaren 2020 tot en met 2022 € 75.000 per jaar beschikbaar. Voor de doelgroep is versterking van hun basisvaardigheden (taal, rekenen, digitale vaardigheden) en gezondheidsvaardigheden van belang, zodat hun kansen om deel te nemen aan de samenleving toenemen. Ook continueren wij de intensievere aanpak van schulden. Een preventiemedewerker schuldhulpverlening (Stroomopwaarts) is een aantal dagen per week aanwezig bij Vraagraak, zodat inwoners eerder kunnen worden geholpen.

Eenzaamheidsprogramma
Een behoorlijk aantal inwoners voelt zich eenzaam. Eenzaamheid is iets anders dan alleen zijn. Het heeft betrekking op het ervaren van een zinvol bestaan, je thuis voelen in je omgeving. Wanneer eenzaamheid lang aanhoudt, kan het leiden tot gezondheidsrisico’s, minder betrokkenheid in de samenleving én het tekortschieten van een gevoel van geluk en welzijn. Hoewel ouderen extra kwetsbaar zijn, ondervinden ook mensen op jongere leeftijd de negatieve gevolgen van eenzaamheid. Het onderwerp staat daarom hoog op onze agenda. Vanuit de GIDS-middelen (Gezond in de stad) wordt momenteel met een aantal projecten ervaring opgedaan. De GIDS-middelen hebben een tijdelijk karakter. Met de € 50.000 kan de aanpak worden versterkt en structureel ingebed. Dit thema wordt de komende jaren geïntegreerd in het programma De wijk op maat, waardoor doelmatigheidsvoordelen optreden.

Integratie
We vinden het belangrijk dat onze inwoners snel integreren. Hiertoe is in februari 2019 de beleidsvisie Integratie vastgesteld. Aangegeven is hoe verschillende (herkomst)groepen op een aantal belangrijke integratiethema’s scoren en waar de komende jaren meer aandacht aan moet worden besteed. Er zijn vier speerpunten gepresenteerd, namelijk:

1. Perspectief: werk, onderwijs en taal
2. Diversiteit en inclusie
3. Gelijke behandeling en culturele betrokkenheid
4. Dialoog en ontmoeting

Voor de vertaling van deze visie naar de praktijk wordt het beschikbaar gestelde budget gebruikt. Dit thema wordt de komende jaren geïntegreerd in het programma De wijk op maat, waardoor doelmatigheidsvoordelen optreden.

Sociaal domein diversen
In het coalitieakkoord was een structurele verruiming van € 100.000 per jaar opgenomen. De verwachting was dat hiervoor IBP-middelen door het Rijk beschikbaar zouden worden gesteld. Dit is niet gebeurd. Door de scherp toenemende kosten in het sociaal domein hebben we onze ambitie bijgesteld naar een intensivering van € 50.000 per jaar voor de jaren 2020 tot en met 2023. Hiermee pakken wij verschillende thema's vanuit het programma De wijk op maat integraal op waarmee een goede basis voor de toekomst wordt gelegd. De Ketensamenwerking Dementie wordt in samenwerking met de verschillende partners budgettair neutraal uitgevoerd.

Vacaturesysteem vrijwilligerspunt
Vrijwilligers zijn belangrijk; zij vormen het cement in de samenleving. Het is belangrijk om inwoners die vrijwilligerswerk willen gaan doen op een professionele manier te ondersteunen en te matchen met beschikbare vacatures. Het huidige informatiesysteem dat in MVS-verband wordt gebruikt voldoet niet meer. Vlaardingen heeft een nieuw systeem ontwikkeld dat de betrokkenheid en participatie van de inwoners optimaal ondersteunt. Dit systeem vraagt om een structurele extra investering van € 7.500 per jaar.

Amendement werkervaringsplaatsen
Bij de behandeling van de gemeentebegroting in 2017 is het amendement ‘versterken re-integratie werkzoekenden’ aangenomen. Hiermee kreeg het college de opdracht om 15 extra werkervaringsplaatsen te realiseren. Aan dit amendement was een budget van € 110.000 gekoppeld. Vanaf voorjaar 2019 is er via Stroomopwaarts een specifieke jobcoach ingezet om uitvoering aan deze ambitie te geven. Wij verwachten op het beschikbaar gestelde een bedrag van € 30.000 structureel over te houden.

Collectieve aanvullende verzekering
Inwoners van Maassluis, Vlaardingen en Schiedam met een laag inkomen kunnen deelnemen aan de collectieve aanvullende verzekering van DSW. Met deze verzekering kunnen inwoners in aanmerking komen voor extra vergoedingen voor kosten zoals bijvoorbeeld brillen en de tandarts. Kinderen tot 18 jaar zijn gratis meeverzekerd. De gemeente betaalt een deel van de premie. Door de inkomens- en vermogensgrenzen scherp te bewaken, blijkt er een meevaller van € 25.000 structureel.

Herschikken armoederegelingen OV
Vanaf 2019 is er een budget van € 150.000 beschikbaar voor een Keuzebudget Openbaar Vervoer om inwoners met een minimum inkomen tegemoet te kunnen komen in hun kosten voor openbaar vervoer. Uit onderzoek is gebleken dat het niet haalbaar is om binnen dit budget een voorziening te bieden die in redelijke verhouding staat tot de uitvoeringskosten. Gelet op de noodzaak om bezuinigingen te realiseren wordt dit budget nu naar beneden bijgesteld. We handhaven een budget van € 50.000 dat we met betrokken partners gaan inzetten om ervoor te zorgen dat de mobiliteit van mensen met een minimum inkomen verder wordt vergroot.